Chắc hẳn bạn cũng đã thấy khá nhiều cảnh phim khi thân chủ nằm trên một cái ghế dài và kể về vấn đề của mình cho nhà trị liệu. Những cảnh này có thể làm nhiều người hiểu lầm rằng trị liệu tâm lý chẳng khác gì việc bạn chia sẻ lo lắng của mình với bạn bè hoặc người thân. Từ đó khiến cho một vài người nghĩ rằng việc tìm đến nhà trị liệu là không cần thiết. 

Lắng nghe là một kỹ năng cần thiết và hữu ích trong cuộc sống hàng ngày, đặc biệt trong việc xây dựng và duy trì các mối quan hệ có ý nghĩa và lành mạnh. Khi người thân hoặc bạn bè chúng ta trải qua những thời gian khó khăn, ai cũng muốn có thể giúp đỡ và phần nào đó giảm bớt gánh nặng trong cuộc sống hàng ngày cho họ. Việc có thể tạo ra một không gian thoải mái, an toàn để họ có thể chia sẻ những suy nghĩ, cảm xúc chắc chắn sẽ giúp họ cảm thấy nhẹ nhõm, thoải mái hơn để có thể tiếp tục đối đầu và vượt qua những khó khăn

Cô đơn là một trạng thái tinh thần phức tạp, khiến con người cảm thấy trống trải, lạc lõng, đơn độc, bị cô lập, hoặc bị ngắt kết nối với xã hội một cách không mong muốn. Những người cô đơn thường khao khát kết nối với người khác, nhưng trạng thái tâm trí của họ khiến việc hình thành kết nối với người khác trở nên khó khăn hơn. Cô đơn có thể hiện hữu và được cảm nhận ngay cả khi có nhiều người xung quanh trong công việc, cuộc sống.

Với sự phát triển của công nghệ ngày nay, chắc hẳn bạn cũng đã có vài lần lên mạng tra cứu về triệu chứng tâm lý mà bạn đang cảm nhận. Tuy việc tra cứu trên mạng có thể giúp bạn nhận diện và tìm hiểu thêm về các rối loạn tâm thần, đôi khi nó lại có hại nhiều hơn là lợi.

Trong phần trước, chúng ta đã tìm hiểu về rối loạn mất ngủ và những rối loạn tâm thần có liên quan đến loại rối loạn giấc ngủ này. Thế nên trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu thêm về mối liên kết giữa những rối loạn giấc ngủ khác và các rối loạn tâm thần phổ biến.

Đã bao giờ bạn tự hỏi: “Tại sao cùng một sự việc nhưng có người phản ứng theo chiều hướng tích cực và ngược lại nhiều người khác lại có phản ứng tiêu cực?”. Một trong những cách các nhà tâm lý học sử dụng để lý giải điều này đó là cách chúng ta điều tiết cảm xúc (emotion regulation). "Điều tiết cảm xúc" là một khái niệm khoa học miêu tả sự điều chỉnh và kiểm soát cảm xúc cá nhân, đặc biệt khi đối mặt với những cảm xúc "lớn" (ví dụ: căng thẳng, tức giận, mất mát, v.v.). Nói một cách khác, việc điều tiết cảm xúc bao gồm việc làm chủ những cảm xúc cá nhân và từ đó có thể giải toả, và đối diện với chúng một cách hiệu quả và tích cực nhất. Vì vậy, cách chúng ta điều tiết cảm xúc có một vai trò quan trọng trong việc duy trì một sức khỏe tinh thần lành mạnh.

Trong phần trước, chúng ta đã tìm hiểu về tầm quan trọng của giấc ngủ và những hậu quả đến từ việc gián đoạn giấc ngủ. Vì vậy, trong phần này, chúng ta sẽ nói về một loại rối loạn giấc ngủ (sleep disorder) cụ thể - rối loạn mất ngủ (insomnia). Những người có rối loạn mất ngủ thường trằn trọc, ngủ không sâu giấc hoặc có chất lượng giấc ngủ kém ít nhất 3 lần mỗi tuần trong ít nhất 1 tháng, làm ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần và các hoạt động thường ngày của họ [1]. Các nhà nghiên cứu ước tính khoảng 30% dân số thế giới có rối loạn mất ngủ.

Phân loại là một quá trình nhận thức cơ bản giúp con người định hình các sự vật họ thường gặp trong cuộc sống bằng cách thiết lập những điểm tương đồng giữa chúng và các sự vật khác mà họ đã gặp trong quá khứ. Khi một sự vật trở nên phức tạp hơn, chúng ta có thể bắt đầu chú ý đến các đặc điểm của đối tượng để kết nối nó với một danh mục một cách chính xác hơn.

Duy trì và phát triển một mối quan hệ lãng mạn là một điều không hề dễ dàng với bất kỳ ai. Nếu bạn đang ở trong một mối quan hệ lãng mạn với ai đó có các khó khăn hay rối loạn tâm lý, điều này có thể trở nên khó khăn và căng thẳng hơn rất nhiều. Trong một mối quan hệ như vậy, đôi lúc có thể bạn sẽ cảm thấy như có người thứ ba, luôn đem tới cho bạn những cảm giác hoài nghi và sự không chắc chắn. Để các khó khăn tâm lý không trở thành người thứ ba trong mối quan hệ của bạn, việc tìm hiểu về chúng, về những ảnh hưởng của chúng tới mối quan hệ của bạn cũng như những điều bạn có thể làm để giúp đỡ đối phương là những điều rất cần thiết.

Đại dịch COVID-19 hạn chế khả năng lên kế hoạch, giao tiếp với những người xung quanh và làm việc của mỗi chúng ta, từ đó giới hạn những nhu cầu cơ bản về tâm lý của con người. Thuyết tự chủ (Self-determination theory - SDT) đề xuất rằng các nhu cầu tâm lý cơ bản là điều kiện cần để con người có được sự tự chủ, xây dựng sự liên kết và đủ khả năng giúp bản thân phát triển và trưởng thành. Từ khi việc giao tiếp cơ thể bị nghiêm cấm trên diện rộng trong thời gian phong tỏa của đại dịch COVID-19, sự liên kết giữa người và người chịu ảnh hưởng đáng kể [1].

Các hành vi tự hại ở trẻ vị thành niên đang gây ra sự chú ý và quan tâm ngày càng tăng trên toàn thế giới.. Cá nhân thường bắt đầu thực hiện hành vi tự hại vào giai đoạn đầu tuổi vị thành niên, từ 12 đến 14 tuổi thường liên quan đến việc cắt hoặc khắc lên da [1]. Bên cạnh đó, nghiên cứu cũng đã chỉ ra hành vi tự hại cũng có thể bắt đầu khi trẻ dưới 12 tuổi hoặc trên 14 tuổi [1,2] và họ có thể duy trì hành vi tự hại cho đến tuổi trưởng thành [3].

Có thể nhiều người nghĩ rằng một khi mình đã quên đi chuyện buồn gì đó, thì nghĩa rằng ta đã lành lặn từ tổn thương ấy. Nhưng theo cách hiểu của mình, việc tạm lãng quên thường ám chỉ rằng ta chưa thể đối mặt với tổn thương mà nhét nó vào một chiếc hộp nào đó và cất sâu thật sâu trong hộc tủ của ý thức.

Tuy Tarot là một chủ đề không mới, việc “chọn tụ” (lựa chọn một trong những tụ bài được định sẵn trong 1 video hay hình ảnh nhằm trả lời một câu hỏi bất kỳ) qua những video trải bài Tarot online trên Youtube đã dần trở thành một hiện tượng trong cộng đồng mạng, đặc biệt là Gen Z. Khác với trải nghiệm xem bài Tarot cá nhân, những video này được gọi là “trải bài chung” - chúng dành cho bất kỳ ai vào xem, không chuyên biệt cho bất kỳ cá nhân nào. Cũng bởi thế mà ở đầu mỗi video, tất cả các Tarot reader (người đọc bài) đều có một câu lưu ý chung (disclaimer): “Đây là trải bài chung nên hãy chỉ nhận thông điệp liên quan đến mình”. 

Vậy bạn thì thuộc nhóm nào khi bắt gặp các nội dung “chọn tụ”: háo hức bấm ngay video để xem; hay tặc lưỡi, tỏ ra khó hiểu và lướt qua?

Ai cũng biết ngủ là một cách để chúng ta nạp năng lượng, nhưng bạn có biết là nó cũng rất quan trọng cho sự phát triển của thần kinh, trí nhớ, loại bỏ độc tố trong tế bào, và điều chỉnh cảm xúc hay không [1,2]? Tuy các nhà khoa học vẫn chưa giải mã hết được chức năng của giấc ngủ, họ đều đồng tình đó là giấc ngủ chất lượng tốt là cần thiết cho một cuộc sống khỏe mạnh [3]

Đồ bơi trắng một mảnh. Biển. đi dạo. Tiệm bán quần áo. Chìm. Không biết bơi. Bạn chồng vớt mình. Anh sếp và chị sếp. Con mèo bay thẳng vào đại dương. Chìm. Mình cứu con mèo. Không biết bơi.

Tên giấc mơ: “Lần đầu mém chết đuối”

Đoạn văn trên trích từ quyển nhật ký mình bắt đầu viết lại gần như mỗi ngày kể từ mùa hè năm nay, sau cả năm trời bỏ lửng. 2020 đối với mình là một năm của những tin tức chóng mặt, dồn dập, lo lắng, căng thẳng, mất kiểm soát, chán chường và thất vọng.

“Tuổi thơ bị đánh mất” là cảnh ngộ chung của những đứa trẻ bị phụ huynh hoá, và những tổn thương tinh thần là điều không thể phủ nhận. Việc nhận diện sớm quá trình phụ huynh hóa sẽ làm giảm những tác động của quá trình này tới trẻ [1]. Tuy nhiên, việc này không dễ dàng có thể đạt được.

Trị liệu BPD thường bao gồm một số hình thức của trị liệu tâm lý, và hai liệu pháp tâm lý cho BPD được nghiên cứu kỹ lưỡng nhất cũng như có nhiều bằng chứng ủng hộ nhất cho đến nay là Liệu pháp Hành vi Biện chứng (Dialectical Behavior Therapy - DBT) và Trị liệu dựa trên Tinh thần hóa (Mentalization-based Therapy - MBT). Hai cách tiếp cận trên sẽ được miêu tả dưới đây

Qua những nghiên cứu định tính, các nhà nghiên cứu đã xác định năm điều thường được đề cập bởi người nhận trị liệu đó là (1) sự hiểu biết sâu sắc hơn về bản thân, (2) sự thay đổi nhận thức về bản thân, (3) cảm giác kết nối, (4) trải nghiệm siêu nhiên (transcendental), và (5) sự mở rộng của cảm xúc [3].

Xoay (vật thể) trong tâm trí là một bài tập tưởng tượng đòi hỏi người tham gia xoay chuyển một kích thích hình ảnh sang một phương hướng khác với phương hướng mà hình ảnh được chiếu cho họ [1]. Khả năng định dạng và xoay vật thể/hình ảnh trong tâm trí giúp con người so sánh diện tích của hai hình đa giác khác nhau trong hình học [3] hoặc hình dung được phương hướng qua việc hình dung ra môi trường xung quanh [2].

Mình là Quỳnh, hiện đang là sinh viên năm 2 ngành Truyền thông đa phương tiện. Những ngày còn học cấp 3 mình đã rất hứng thú với công việc thiết kế đồ họa và đọc các tài liệu về tâm lý học.